Tìm hiểu về nét đẹp của văn hóa kiến trúc Tây Ban Nha

Tìm hiểu về nét đẹp của văn hóa kiến trúc Tây Ban Nha

26/03/2021 0 Trần Trâm 835

Tây Ban Nha là một đất nước có vị trí địa lý tuyệt vời có một không hai. Nơi đây có điều kiện khí hậu, cũng như đất đai vô cùng đa dạng. Đất nước này có đầy đủ các đặc điểm của miền biển, miền núi hay cao nguyên. Có thể ví Vương quốc Tây Ban Nha hệt như một thế giới thu nhỏ.

Giống như những nhiều mặt văn hóa của đất nước này, kiến trúc Tây Ban Nha cũng phải trải qua nhiều giai đoạn thăng trầm. Đồng thời phải chịu ảnh hưởng của nhiều phong cách kiến trúc khác nhau. Nhưng cũng nhờ việc tạo dựng được phong cách kiến trúc rất riêng của đất nước mình mà ngày nay, kiến trúc Tây Ban Nha đã có thầm ảnh hưởng không hề nhỏ đến một số quốc gia khác trên thế giới.

Khái quát lịch sử hình thành kiến trúc Tây Ban Nha

Từ thế kỷ 12 đến thế kỷ 15

Kiến trúc Tây Ban Nha, cũng như các mặt khác của nền văn hóa này cũng trải qua nhiều giai đoạn. Đồng thời chịu ảnh hưởng của nhiều phong cách kiến trúc khác nhau. Nhưng kiến trúc Tây Ban Nha cũng có ảnh hưởng lớn đến kiến trúc của một số quốc gia khác. Dưới Đế chế Hồi giáo, mà cụ thể là vương triều Umayyad, thành phố Cordoba được thành lập. Và nơi đây trở thành một thủ đô văn hóa của người Hồi giáo.

Khái quát lịch sử hình thành kiến trúc Tây Ban Nha

Đồng thời, những vương quốc Thiên chúa giáo ở Tây Ban Nha cũng hình thành phong cách nghệ thuật của riêng họ. Ban đầu khá cách biệt với những phong cách kiến trúc châu Âu. Nhưng về sau đã hòa nhập vào các dòng kiến trúc La Mã và Gothic. Và đạt đến đỉnh cao nghệ thuật. Phong cách kiến trúc Mudéjar từ thế kỉ 12 là kết quả của sự hòa trộn giữa các ảnh hưởng văn hóa của châu Âu và Ả Rập.

Từ thế kỷ 15 đến thế kỷ 19

Khoảng cuối thế kỷ thứ 15, trước khi chịu ảnh hưởng của châu Mỹ La tinh với lối kiến trúc thời kỳ thuộc địa. Tự bản thân đất nước Tây Ban Nha cũng đã trải qua kiến trúc thời Phục hưng. Hầu hết là do các kiến trúc sư địa phương triển khai. Lối kiến trúc Baroque Tây Ban Nha nổi bật nhờ vào nét trang trí hoa mỹ kiểu Churriguesque. Phát triển hoàn toàn tách biệt khỏi các dòng ảnh hưởng trên thế giới sau này. Lối kiến trúc thuộc địa, vốn tồn tại suốt bao thế kỷ. Đến giờ vẫn còn có ảnh hưởng mạnh mẽ tại Châu Mỹ La tinh. Trường phái tân cổ điển đạt đến đỉnh cao với công trình của kiến trúc sư Juan de Villanueva và các học trò của ông.

Thế kỷ thứ 19 kiến trúc Tây Ban Nha có hai diện mạo. Đầu tiên các cố gắng kỹ thuật để có được một ngôn ngữ mới. Nhằm đem lại những cải thiện về mặt kết cấu, sử dụng sắt và thủy tinh làm loại vật liệu xây dựng chính. Và thứ hai là sự chú trọng học thuật. Ttrước hết vào chủ phong cách chiết trung và phục hưng. Sau đến phong cách địa phương. Sự xuất hiện của phong cách tân thời trong quá trình xây dựng các trường đấu đã tạo ra những công trình tiêu biểu. Chẳng hạn như là Gaudi và hầu hết lối kiến trúc trong thế kỷ thứ hai mươi. Các nhóm như GATEPAC đi đầu trong phong cách quốc tế.

Từ thế kỷ 15 đến thế kỷ 19

Từ đầu thế kỷ 20 đến nay

Vào đầu thế kỉ 20, phong cách kiến trúc tân thời đã được hình thành. Kiến trúc được lập nên bởi một số kiến trúc sư tài danh như Antoni Gaudí. Những phong cách kiến trúc hiện đại của quốc tế ngày càng phát triển. Tây Ban Nha đã có một cuộc cách mạng trong lĩnh vực kiến trúc. Những kiến trúc được xây dựng nên bởi hàng loạt những kiến trúc sư nổi tiếng. Chẳng hạn như Rafael Moneo, Santiago Calatrava, Ricardo Bofill. Và còn rất nhiều người khác nữa đã làm nên những công trình kiến trúc của thế giới hiện đại ngày nay.

Hiện nay, Tây Ban Nha đang trải qua một cuộc cách mạng trong ngành kiến trúc đương đại và các kiến trúc sư Tây Ban Nha. Chẳng hạn như Rafael Moneo, Santiago Calatrava, Ricardo Bofill cũng như nhiều người khác đã tạo dựng được danh tiếng trên khắp thế giới.

Những mối tương quan chặt chẽ của kiến trúc Tây Ban Nha

Nơi có lượng Di Sản Thế Giới thứ nhì quốc tế

Vì có liên hệ đến mỹ thuật, nhiều địa điểm kiến trúc ở Tây Ban Nha, cả những khu vực trong các thành phố, đã được UNESCO bình chọn là Di Sản Thế Giới. Đồng thời được đánh giá là nơi có số lượng Di Sản Thế Giới cao thứ nhì quốc tế. Chỉ xếp sau Italia. Cung điện Alhambra xây dựng trên đỉnh đồi nhìn xuống thành phố Granada. Cung điện này đã được UNESCO công nhận là di sản thế giới từ năm 1994. Đây là một thành tựu kiến trúc lớn nhất ghi dấu văn minh Hồi giáo tại đất nước Tây Ban Nha.

Nơi có lượng Di Sản Thế Giới thứ nhì quốc tế

Ngoài những hoa văn, họa tiết đặc trưng của đạo Hồi. Cung điện còn mang nhiều hình dạng đặc trưng của kiến trúc Hy Lạp, La Mã cổ đại. Vì thế cung điện Alhambra còn chứa đựng kiến thức uyên bác về Hy Lạp cổ điển.

Quần thể cung điện Alhambra được xây dựng từ thế kỷ 13 là một viên ngọc của kiến trúc Hồi giáo ở châu Âu. Khu phức hợp được bao quanh bằng một tường bao bảo vệ. Và cách biệt cung điện với thành phố. Đây là những khu cổ nhất của cung điện có niên đại từ thế kỷ 11 và 12.

Quần thể cung điện Alhambra

Vào thế kỷ 13, Alhambra là nơi thu hút sự quan tâm, bởi nó mang đặc điểm của công trình quân sự. Vì thiếu nguồn tư liệu chi tiết. Thế nên việc xác định niên đại của nhiều bộ phận khác nhau trong cung điện Alhambra chỉ có thể khẳng định. Bằng cách vận dụng giả thuyết và xét đoán bề ngoài. Sân cung điện bao quanh bởi một mái cổng có tổng cộng 124 cột hoa cương. Những cột hoa cương tập trung quanh Vòi phun Sư tử nổi tiếng Bên trong cung điện. Ngói gốm đa sắc lấp kín nhiều khoảng không gian nội ngoại thất. Các bức tường hầu như còn nguyên với những họa tiết tinh xảo. Các họa tiết không lặp lại khi bước sang căn phòng khác. Mỗi góc nhỏ của cung điện đều mang tính thẩm mỹ rất lớn.

Quần thể cung điện Alhambra

Điểm ấn tượng nhất của cung điện Alhambra là công trình trát vữa không xoa láng. Trang trí bằng các motif thực vật và những câu đề khắc. Các nghệ nhân đã khéo léo chạm khắc trên tường, cột và trần nhà những chữ khắc cổ rất tinh xảo. 10% trong số đó là các vần thơ. Chính những người theo trường phái lãng mạn và giới họa sỹ Anh nói riêng, là những người phát hiện ra cung điện. Đồng thời làm cho thế giới phương Tây chú ý trong thế kỷ 19. Những người này cũng lý tưởng hóa và biến cung điện thành một nơi huyền thoại. Cũng từ thế kỷ 19, cung điện Alhambra trở thành nơi thu hút du khách nổi tiếng.

Kỳ quan của Alhambra không nằm ở tính chất bất hủ, vẻ hùng vĩ hay sự phong phú. Cũng không phải cung điện có bất kỳ sự hợp nhất phong cách nào. Thay vào đó, nét quyến rũ của Alhambra chủ yếu là sự trang trí phi thường. Mà thiên nhiên cũng như kiến trúc cùng mang đến.

Thánh đường Sagrada Familia

Thánh đường Sagrada Familia, đại diện cho kiểu kiến trúc Gothic. Công trình nằm ở trung tâm thành phố Barcelona – một trong những địa danh được coi là biểu tượng của đất nước Tây Ban Nha. Được khởi công từ năm 1882, và cho đến nay, trải qua 124 năm, nhà thờ này vẫn chưa hòan thành. Hàng năm, công trình kiến trúc độc đáo này thu hút 5 triệu khách du lịch đến thăm quan và chiêm ngưỡng. Và đây được xem là một công trình đồ sộ với nghệ thuật kiến trúc tinh xảo.

Xuất phát từ mong muốn xây dựng một đại thánh đường

Xuất phát từ mong muốn xây dựng một đại thánh đường cho các tín đồ thiên chúa giáo. Người đứng đầu của giáo hội Hose Maria Bokaberra đã đứng ra quyên góp tiền để xây dựng công trình này. Vào năm 1882, công trình này được khởi công xây dựng với sự phụ trách của F.P.Pirial Rosase – người đã hòan thành phần thánh đường ngầm của công trình. Nhưng từ năm 1883, nó được phụ trách bởi nhà kiến trúc sư trẻ 31 tuổi Antonio Gaudi.

Thánh đường Sagrada Familia

Những ý tưởng kiến trúc độc đáo

Những ý tưởng kiến trúc độc đáo của ông đã được kế tục và xây dựng cho đến ngày nay. Và đỉnh cao nhất của thánh đường Sagrada Familia là mái cupôn hay mái bát úp khổng lồ. Ddự định đạt đến chiều cao 170m khi hoàn tất. Quanh mái bát úp có 4 vòng xoắn khác, cho dù không xây dựng. Cao đến 130m tượng trưng cho 4 vị Thánh sử. Trong khi một vòng xoắn thứ 5, cao 140m bên trên gian nhà con hình bán nguyệt cuối nhà thờ. Vòng này tượng trưng cho Đức mẹ Maria đồng trinh. Chủ đề theo chiều thẳng đứng được hoàn tất bằng 4 tháp trên đỉnh của mỗi trong số 3 mặt tiền. 12 tháp này tượng trưng cho 12 vị thánh tông đồ, mỗi tháp cao khoảng 100m.

Ngoài ra, tòa tháp hướng ra ba mặt.phía Đông tượng trưng ngày Chúa ra đời. Phía Tây tượng trưng tượng trưng cho sự khổ nạn của chúa Jésus. Còn tháp lớn nhất ở phía Nam tượng trưng cho thiên đàng. Có thể nói thiết kế của nhà thờ đầy ắp biểu tượng tôn giáo.

Những chiếc tháp tiếp tục được xây

Thánh đường này, khi hoàn thành sẽ có tất cả 18 chiếc tháp, tuy nhiên, qua hơn 100 năm mới chỉ có 8 tháp được hoàn thành, qua đó chúng ta có thể hiểu được qui mô của công trình này lớn như thế nào. Hiện tại 4 chiếc tháp khác đang tiếp tục được xây dựng và khi hòan thành, sẽ đạt độ cao 170 m. Tiếp sau đó, sẽ xây dựng thêm năm tháp mới bao gồm có tháp trung tâm có gắn cây thánh giá, cùng với các tháp Đức Mẹ Maria, tháp Thánh Phúc Âm,v.v…

Và rất nhiều tòa lâu đài nổi tiếng có bề dày lịch sử mấy trăm năm và nhiều công trình kiến trúc đạt đỉnh cao nghệ thuật như: Bảo tàng Prado – nơi có bộ sưu tập tranh thế giới tốt nhất châu Âu; Đền Debod; Las Ventas – một trong những đấu trường nổi tiếng của Tây Ban Nha; Nhà thờ La Giralda; Alcazar – nơi nghỉ mát của Hoàng gia Tây Ban Nha; Thủ đô Madrid nổi tiếng với những địa danh lịch sử, những viện bảo tàng, những đại lộ rộng lớn, những con phố náo nhiệt và những quán café ngoài trời.

Quảng Trường Virgen

Du khách có thể ghé qua nhà thờ Virgen de los Desamparados có từ thế kỷ 17. Một trong những công trình Baroque đầu tiên ở Tây Ban Nha với kiến trúc mái vòm ngói xanh đầy ấn tượng. Ngay cạnh nhà thờ là cổng hậu dẫn đến Nhà thờ lớn Valencia. Du khách chắc chắn sẽ bị cuốn hút bởi dãy cột theo phong cách Đấu trường La Mã. Cùng lối vào theo phong cách Gothic được chạm khắc công phu. Bên phía đối diện của quảng trường là Cung điện Generalidad có vẻ ngoài giống như một tòa lâu đài. Pha trộn các phong cách kết trúc Gothic, Phục Hưng và Moorish.

Cung điện Alhambra

Quần thể Alhambra là dấu tích cuối cùng của người Moor tại châu Âu trong thời kỳ xâm chiếm bán đảo Iberia. Alhambra bao gồm các hạng mục chính là pháo đài Alcazaba, cung điện Palacios Nazaries,

Charles V và khu vườn Generalife xanh mướt. Vào thời kỳ xây dựng những kiến trúc này, người Moor đang theo đạo Hồi. Vậy nên phong cách kiến trúc thời kỳ này mang đậm dấu ấn mái vòm của những cung điện Ả Rập. Nhìn từ xa, quần thể kiến trúc này có vẻ bí ẩn, cố cung. Nhưng bên trong lại ẩn chứa nhiều điều lý thú.

Cung điện Alhambra

Quảng trường nhà thờ Seville

Chiêm ngưỡng ngôi mộ Columbus, các tác phẩm nghệ thuật của Goya và Murillo cùng nhiều chi tiết kiến trúc đệp mê hồn. Tất cả đều nằm bên trong nhà thờ Gothic lớn nhất châu Âu này. Quy mô hoành tráng của Nhà thờ Công giáo Seville (Catedral de Sevilla) có thể sẽ khiến du khách choáng ngợp không nói nên lời. Hội đồng tham vấn giàu có, những người cho xây dựng tòa nhà này vào đầu những năm 1400. Họ đã dự định xây dựng nơi đây lớn đến nỗi du khách tương lai sẽ phải đặt câu hỏi. Đó là câu hỏi về sự sáng suốt của những người sáng lập nên nhà thờ.

Du khách có thể vào đây qua Puerta de San Cristóbal ở mặt tiền phía nam. Ngay khi qua khu tiếp tân, hãy nhìn về bên phải để thấy ngôi mộ nhà thám hiểm Christopher Columbus. Bốn hình người khổng lồ. Mỗi hình đại diện cho một vương quốc chinh phục được, nâng ngôi mộ lên cao.

Đọc thêm những bài viết cùng chuyên mục tại: Khám phá kiến trúc

Nguồn: tapchi247.com